Droga Publiczności!

Po wielu miesiącach oczekiwania i niepewności od 12 lutego 2021 roku teatry w Polsce mogą znów zapraszać publiczność do swoich siedzib, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i z uwzględnieniem ograniczonej ilości miejsc na widowniach. Czekamy na regularne spotkania na żywo z Wami już prawie rok. Czas lockdownu wykorzystaliśmy na przygotowania do tego, abyśmy wszyscy czuli się bezpiecznie w przestrzeni teatralnej, ale także pracowaliśmy i przygotowywaliśmy premiery. W pierwszych 10 dniach od umożliwienia nam organizacji wydarzeń artystycznych w teatrach całej Polski odbyło się aż 32 premierowych wieczorów, a w 114 teatrach w 39 miastach zagraliśmy aż 584 spektakle. Szacujemy, że w tym czasie około 55 tysięcy osób spędziło wieczór w teatrze.

W 2015 roku - pod hasłem Przeżyjemy w teatrze! - świętowaliśmy w Polsce jubileusz 250-lecia teatru publicznego. Okazuje się, że były to słowa prorocze. Dzisiaj, w dobie pandemii COVID-19, teatr jest miejscem bezpiecznym i jedną z ostatnich enklaw życia zbiorowego.

Mimo szerokiej skali działalności od początku pandemii COVID-19 nie pojawił się (w Polsce i na świecie) żaden potwierdzony naukowo dowód ani żadne opublikowane badanie, które łączyłoby działalność teatralną z rozwojem sytuacji epidemicznej. Nie potwierdzają tego także przykłady krajów, które walcząc z pandemią, zostawiły otwarte drzwi do teatrów. Rygorystycznie przestrzegamy przepisów sanitarnych w obrębie widowni, na scenie i w kulisach. Nauczyliśmy się funkcjonować w nowej rzeczywistości.

Od ponad 255 lat teatr w Polsce pełni kluczową rolę w stabilizacji sytuacji społecznej i ekonomicznej. Służy integracji nas wszystkich, buduje wspólnotę, wzmacnia relacje. Mamy na to niezbite dowody - także dziś, dzięki Wam, nasza Droga Publiczności. Jesteśmy dumni, że teatralna społeczność w naszym kraju jest tak liczna. Wasza obecność i zaangażowanie utwierdza nas w przekonaniu, że jesteśmy potrzebni. 

Czekamy na Was w prawie tysiącu teatrów - samorządowych, narodowych, fundacyjnych, stowarzyszeniowych, niezależnych - w całej Polsce. Do zobaczenia!

Warszawa, 22 lutego 2021

Szanowny Pan Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów

Szanowny Panie Premierze,

po wielu tygodniach oczekiwania i niepewności 12 lutego 2021 roku teatry w Polsce wznowiły działalność artystyczną. Niepozbawieni lęku o to, co przyniesie najbliższa przyszłość, pracujemy - stawiając na pierwszym miejscu bezpieczeństwo publiczności, pracowników i współpracowników. Stworzyliśmy warunki umożliwiające nam wszystkim funkcjonowanie - przy 50-procentowym zapełnieniu miejsc na widowni. Przestrzegamy dyscypliny sanitarnej, wspólnie z ekspertami z zakresu epidemiologii opracowaliśmy protokoły zachowań i modele zagrożeń. Nauczyliśmy się funkcjonować w nowej rzeczywistości. Jak nasza praca wygląda w liczbach? Z danych Pracowni Dokumentacji Teatru Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego wynika, że od 12 do 21 lutego br. 114 teatrów zagrało 231 tytułów; odbyły się 584 pokazy przedstawień w budynkach teatralnych z udziałem publiczności, w tym ponad 30 p rzygotowywanych od miesięcy premier. Spektakle zostały lub zostaną w najbliższych dniach wystawione w każdym województwie i w każdym mieście, w którym działa przynajmniej jeden teatr publiczny (dokładnie w 39 miastach). Z szerokiej ankiety przeprowadzonej przez Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów 1 wśród dyrektorek i dyrektorów tych właśnie scen, wynika z kolei, że działalność wznowiło lub planuje wznowić do końca lutego 96 proc. placówek. 9 na 10 dyrektorek i dyrektorów deklaruje 100-procentową frekwencję (przy wykorzystaniu 50 proc. miejsc na widowni) - tylko w jednym teatrze reakcję widzów na możliwość uczestnictwa w wydarzeniu określono jako „powściągliwą”. W pozostałych przypadkach nastroje badanej grupy zostały określone jako „dobre” lub „entuzjastyczne”. Według naszych szacunków od 12 do 21 lutego br. na teatralnych widowniach w całej Polsce zasiadło około 55 tysięcy osób. Od ponad 255 lat teatr w Polsce pełni kluczową rolę w stabilizacji sytuacji społecznej i ekonomicznej. Służy integracji obywateli, wzmacnia relacje. Widzimy to wyraźnie także dziś. Liczby, które przytaczamy, dają pełniejszy obraz tego, jak liczna jest teatralna społeczność w naszym kraju. Są także dowodem realnej potrzeby uczestnictwa w kulturze setek tysięcy Polek i Polaków oraz potrzeb samych organizatorów życia teatralnego. Dane pokazują to, na co zwracamy uwagę od dawna: teatr jest bezpiecznym miejscem. Mimo szerokiej skali działalności, od początku pandemii COVID-19 nie pojawił się (w Polsce i na świecie) żaden potwierdzony naukowo dowód ani żadne opublikowane badanie, które łączyłoby działalność teatralną z rozwojem sytuacji epidemicznej 2. Nie potwierdzają tego także przykłady krajów, które walcząc z pandemią, zostawiły otwarte drzwi do teatrów. Kolejne zamknięcie teatrów dla publiczności pogłębi straty finansowe ponoszone od miesięcy przez teatry i realnie zagrozi dalszemu trwaniu wielu z nich, a tym samym - utrzymaniu tysięcy miejsc pracy. Teatr, który nie gra dla publiczności - nie sprzedaje biletów; teatr, który nie sprzedaje biletów - nie pozwala godnie żyć swoim pracownikom i współpracownikom. W imieniu środowiska teatralnego oraz widzów ponad 900 teatrów działających w 174 polskich miastach 3, apelujemy o utrzymanie możliwości prezentacji spektakli z udziałem publiczności w siedzibach teatrów. Mamy przekonanie, że decyzja ta dobrze wpłynie nie tylko na nasze środowisko, ale przede wszystkim polepszy nastroje w polskim społeczeństwie i przyniesie nam wszystkim nadzieję na przyszłość.

Z poważaniem,

Zespół Ekspercki ds. sytuacji teatrów przy InstytucieTeatralnym
w składzie:

Natalia Dzieduszycka
Jacek Głomb
Andrzej Hamerski
Piotr Bogusław Jędrzejczak
Małgorzata Langier
Ryszard Kalinowski
Eugeniusz Korin
Katarzyna Knychalska